“Μακριά, πολύ μακριά να ταξιδεύουμε...”

“Μα αληθινοί ταξιδευτές εκείνοι είναι που φεύγουν

μονάχα για να φύγουνε, καρδιές λαφρές καθώς

μπαλόνια, το μοιραίο τους ποτέ δεν τ΄αποφεύγουν

χωρίς να ξέρουν το γιατί, πάντοτε λένε: Εμπρός!”

(Charles Baudelaire-Απόσπασμα από «Το ταξίδι»)

Όλοι εμείς οι καλλιτέχνες της ομάδας Greekartists.info συναντηθήκαμε σε αυτό το εικαστικό ταξίδι,  συνταξιδιώτες σε δυσπρόσιτους  προορισμούς, για να διερευνήσουμε αυτήν την προαιώνια ανάγκη του ανθρώπου για ταξίδι, για εξερεύνηση, για επικοινωνία. Η ίδια η τέχνη είναι ένα ταξίδι με εισιτήριο διαρκείας στο άγνωστο. Όπως ο καλλιτέχνης ακολουθεί την γραμμή στην περιπετειώδη κι ανεξερεύνητη κίνησή της έτσι και ο αληθινός ταξιδευτής: στεριώνει τις αβεβαιότητες του “στην θολή γραμμή των οριζόντων”, “ιδανικός και ανάξιος εραστής” μιας αδιάκοπης ανάγκης φυγής. Μάλιστα, σε μια εποχή που εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται κυνηγημένοι  από την  ανάγκη να κατακτήσουν μια καλύτερη ζωή ακολουθώντας την “στενήν οδόν”, το ταξίδι ανάγεται σε ύψιστο σύμβολο ελευθερίας.

Είναι λοιπόν η παμπάλαιη ανάγκη του ανθρώπου για ταξίδια όμοια με την αναγκαιότητα της τέχνης; Ταξίδια που έγιναν από περιέργεια για να εξερευνήσουν έναν άγνωστο κόσμο, από ανάγκη επιβίωσης, από διάθεση επικοινωνίας με άλλους, διαφορετικούς ανθρώπους, δημιούργησαν σιγά σιγά με μακροχρόνιες και βασανιστικές ζυμώσεις το σύνολο του ανθρώπινου πολιτισμού μας. Και φυσικά η διεργασία αυτή συνεχίζεται στο διηνεκές και θα κρατήσει όσο και ο άνθρωπος. Όσο μια άγνωστη και αόρατη δύναμη θα τον σπρώχνει εμπρός, στα μακρινά ταξίδια και τους “γαλάζιους πόντους”, όχι τόσο για τον τελικό προορισμό όσο για την χαρά του ίδιου του ταξιδιού. Ο πηγαιμός για την Ιθάκη, “να 'ναι μακρύς, γεμάτος περιπέτεια, γεμάτος γνώσεις.” Η κατάκτηση του αδύνατου δικαιώνει την ανθρώπινη ύπαρξη, καθώς την εξωθεί να ξεπεράσει τις δυνατότητές της. Η αφορμή κάθε ταξιδιού είναι αυτή η διάθεση επαναπροσδιορισμού του ίδιου του εαυτού: “Το μόνο ταξίδι είναι αυτό μέσα μας”, έλεγε ο ποιητής Ρίλκε και πρέσβευε ο Σωκράτης.

Να ξεκινάς χωρίς ασφαλιστικές δικλείδες και ακόμα ίσως χωρίς άλλη επιλογή, να απολαμβάνεις το ταξίδι κάθε στιγμή με τα εύκολα ή δύσκολά του, να φθάνεις σε έναν προορισμό κι ευθύς αμέσως να νοσταλγείς πάλι το ταξίδι. Μια αέανη κίνηση της ψυχής, της φαντασίας, της νόησης στο χώρο και στο χρόνο, που μας κάνουν αλλού να αρμενίζουμε οιωνούς απόντες. “Οι ορίζοντες του ταξιδιού του και η ηχώ της νοσταλγίας του” είναι ο έρωτας της περιπλάνησης που μας αποπλανά δελεαστικός και αχόρταγος. Η λαχτάρα μας για αναχώρηση, για να αφήσουμε πίσω ότι μας βαραίνει και να προχωρήσουμε μπροστά, να ανασάνουμε καθαρόν αέρα ελευθερίας, ανεξαρτησίας και ανεμελιάς, ακόμη κι αν αφήνουμε πίσω μας στρωμένες, σταθερές και βαρετές βεβαιότητες, είναι η λαχτάρα για ζωή. Και η  ζωή, όπως και η τέχνη είναι αδιάκοπη κίνηση....

Χαρά Σαΐτη

Εικαστικός /Θεωρητικός της τέχνης